Natura 2000

Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In deze Natura 2000-gebieden worden bepaalde dieren, planten en hun natuurlijke leef- omgeving beschermd. Zo houden we de biodiversiteit in stand en voorkomen we dat de natuur steeds meer van hetzelfde wordt.

Welke gebieden onder Natura 2000 vallen, staat in de Vogelrichtlijn(eksterne link) en Habitatrichtlijn(eksterne link). De Europese natuurgebieden die onder die richtlijnen zijn aangewezen vormen samen het Natura 2000-netwerk. 162 van deze gebieden liggen in Nederland, waarvan 20 (deels) in de provincie Fryslân, zowel op het land als op zee.

Een kaart van Friesland met daarin gebieden voor specifieke gebiedsinformatie — Klik op de kaart voor specifieke gebiedsinformatie

Ontwerp-beheerplan voor Natura 2000 Friese Merengebied ligt ter inzage

In het Friese Merengebied liggen verschillende deelgebieden die onderdeel zijn van het Europese Natura 2000-netwerk. Dat zijn De Witte en Zwarte Brekken, Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving, en het Sneekermeergebied. Om de natuur in het Friese Merengebied goed te beschermen en te versterken is er een Natura 2000-beheerplan opgesteld. Het huidige plan(eksterne link) verloopt in 2023. Daarom is de afgelopen tijd met terreinbeheerders, waterschap, agrariërs, recreatie en belanghebbenden aan een nieuw plan gewerkt. Er zijn ook verschillende inloopbijeenkomsten geweest. Het nieuwe plan is voor de jaren 2023 tot en met 2029. Het is bepalend voor de verdere inrichting, het gebruik en beheer van de gebieden.

Ontwerp-beheerplan

Gedeputeerde Staten heeft het ontwerp-beheerplan op 14 maart vastgesteld. Het plan ligt ter inzage voor zes weken: van 17 maart tot 1 mei 2023. Tijdens die periode is het ook mogelijk een zienswijze in te dienen op het plan. Daarna wordt het definitieve plan – met zienswijzen verwerkt – officieel vastgesteld in juni 2023.

Het ontwerp-beheerplan voor het Friese Merengebied vindt u hieronder bij de downloads.

Zienswijze indienen

Een zienswijze indienen kan van 17 maart tot 1 mei 2023. Dat kan digitaal door uw zienswijze te sturen naar provincie@fryslan.frl, of per post naar:
Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân
Postbus 20120
8900 HM in Leeuwarden.

Heeft u vragen over het beheerplan of het indienen van een zienswijze? Neem dan contact op via provincie@fryslan.frl of 058 - 282 59 25.

Inhoud van het plan

Net als in het huidige plan, blijft de ontwikkeling van moeras, natte graslanden en watervegetaties centraal staan. Dit draagt bij aan voldoende geschikt leefgebied voor bijvoorbeeld de kwetsbare meervleermuis en de Noordse woelmuis, maar ook voor vogels zoals de kemphaan en het porseleinhoen. De Friese Meren zijn ook een belangrijk rustgebied voor overwinterende vogels zoals de smient en het nonnetje. Ook onderdeel van het plan zijn aanvullende onderzoeken om de knelpunten en kansen voor het behoud van verschillende Natura 2000-soorten beter in beeld te brengen.

Veegbesluit: stikstofgevoelige natuur

In november 2022 heeft de minister van Stikstof en Natuur het Wijzigingsbesluit Habitatrichtlijngebieden vanwege aanwezige waarden (het ‘veegbesluit’) vastgesteld. In de Oudegaasterbrekken zijn er door die wijziging extra habitats en soorten aangewezen waarvan een deel stikstofgevoelig zijn. Deze aanvullende doelen zijn nog niet opgenomen in het ontwerp-beheerplan. De provincie is tegen dit besluit in beroep. De komende drie jaar zal al wel gekeken worden welke aanvullende maatregelen voor de nieuw aangewezen soorten nodig zijn. De maatregelen worden dan toegevoegd aan het nieuwe plan.

Lees hier meer over de gevolgen van het veegbesluit voor het gebied.

Document

Heeft u problemen met de leesbaarheid? Dan kunt u een formulier invullen of bellen met het Klantcontactcentrum. Zij helpen u graag verder.

Stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden

De oplossing van het stikstofvraagstuk begint bij een sterkere natuur. De verzurende en/of vermestende invloed van stikstofneerslag uit de directe omgeving heeft veel invloed op kwetsbare natuurgebieden. Hierdoor worden habitats aangetast en komt de verspreiding van bepaalde soorten en de biodiversiteit onder druk te staan. In 11 van de 20 (deels) Friese Natura 2000-gebieden is sprake van een overschot aan stikstof. Dat komt bijvoorbeeld door mest van landbouwbedrijven, emissie uit zee, uitstoot van industrie, auto’s maar ook vanuit het buitenland.

Provincie Fryslân zet daarom samen met Friese sectorpartijen uit de landbouw, natuur, bouw, mobiliteit, industrie en medeoverheden in op de reductie van stikstofuitstoot en maatregelen voor natuurherstel. Dit is een wettelijke opgave en daar zijn landelijke afspraken over gemaakt.

Door middel van een gebiedsgerichte aanpak werkt Fryslân aan het verbeteren van de condities rondom de 11 stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden.Het verminderen van stikstofdepositie op deze Natura 2000-gebieden vanuit hun directe omgeving moet leiden tot herstel van de Friese natuur en structurele verlaging van stikstofneerslag.

Om een goed beeld te krijgen van de stikstofproblematiek in deze 11 stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden zijn gebiedsanalyses gedaan. Deze analyses geven inzicht in de natuur, economie, stikstofbronnen en -problematiek per gebied. Daarnaast vormen ze de basis voor de gebiedsgerichte stikstofaanpak van Fryslân. Voor de gebiedsanalyses stikstof kunt u bovenstaande overzichtskaart(eksterne link) raadplegen.

Meer informatie over het stikstofbeleid in Fryslân kunt u hier vinden.

Beheerplannen

Provincie Fryslân stelt beheerplannen op voor de Natura 2000-gebieden in Fryslân. Deze plannen formuleren precies wélke natuurwaarden waar bescherming krijgen en ook hóe dat gebeurt. Daarbij moet rekening gehouden worden met de ecologische, maar ook met de economische en sociale (on)mogelijkheden die er in en rondom het gebied zijn. De beheerplannen komen tot stand in overleg met eigenaren, ondernemers, omwonenden, diverse overheden en andere belanghebbenden. De looptijd van een beheerplan is telkens zes jaar waarna het plan (na een inspraakprocedure) wordt verlengd, eventueel met aanpassingen. De komende jaren intensiveert provincie Fryslân de aanpak rondom natuurherstel van de Friese Natura 2000-gebieden met behulp van de aanvullende Rijksmiddelen voor natuurherstel en -versterking. Op de overzichtskaart(eksterne link) bovenaan deze pagina kunt u zien waar de verschillende Friese Natura 2000-gebieden liggen en kunt u meer specifieke gebiedsinformatie vinden waaronder de beheerplannen per gebied.

Zandbanken met prachtig gekleurde luchten

Elf Natura 2000-beheerplannen verlengd

Van elf Fryske Natura 2000-gebieden loopt het beheerplan binnenkort af. Omdat het evalueren van de huidige plannen en het opstellen van nieuwe meer tijd in beslag neemt, besloot Gedeputeerde Staten op 28 september 2021 de beheerplannen met zes jaar te verlengen. Het gaat om de gebieden Alde Feanen, de Deelen, Van Oordt’s Mersken, Wijnjeterper Schar, Bakkeveense Duinen, Rottige Meenthe & Brandemeer, de duinen van Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog en het Lauwersmeergebied (samen met provincie Groningen). Ook biedt het de mogelijkheid om ontwikkelingen zoals de nog op te stellen gebiedsplannen met maatregelen om stikstofuitstoot in Natura 2000-gebieden te verminderen en het landelijke Programma Natuur mee te nemen in de nieuwe plannen.Van 7 oktober tot en met 17 november 2021 lag dit besluit ter inzage.

een ontluikende paddenstoel op een bedje van mos in het bos

Wet Natuurbescherming

De beheerplannen die zijn vastgesteld vormen een belangrijke basis voor de provinciale taak op het terrein van vergunningverlening volgens de Wet Natuurbescherming(eksterne link). In deze wet is geregeld dat er een natuurvergunning of een ander toestemmingsbesluit nodig is voor activiteiten waar stikstof bij vrij komt. Zo kan de overheid zorgen dat er niet teveel stikstof op Natura 2000-gebieden neerkomt. Meer informatie over vergunningverlening vindt u hier.