Financiën van de Provincie Fryslân

Elke inwoner van Fryslân draagt via belastingen bij aan wat wij als provincie doen. Daarom vinden wij het belangrijk om goed uit te leggen waar ons geld vandaan komt, waar we het aan uitgeven en hoe we daarover verantwoording afleggen.

Zo werken we open, eerlijk en transparant aan een financieel gezonde provincie.

Fryslân in 2026: dit zijn onze plannen

Waar investeren we in als provincie?
En hoe zorgen we ervoor dat Fryslân een fijne, bereikbare en sterke provincie blijft?

In deze korte animatie laten we graag zien waar we in 2026 mee aan de slag gaan en welke keuzes we maken voor onze mienskip.

Wat wordt er verteld in de animatie

Inleiding

Fryslân is de plek waar jij woont, leeft en werkt.

Daarom is het belangrijk dat je weet wat er speelt in onze Provincie.

Als Provincie willen we samen met jou werken aan een omgeving waar mensen zich thuis voelen en waar ruimte is voor elkaar.

Alle jaren maken we een begroting. Wat willen we bereiken en hoe betalen we dat? In deze video nemen we je graag mee in wat we in 2026 van plan zijn.

Vervoer en infrastructuur

We willen dat, in 2050, iedereen in Fryslân veilig, vlot en fossielvrij van A naar B kan. 

Met de fiets, bus, auto of boot. Daarom verbeteren we wegen, bruggen en vaarwegen. En investeren we in openbaar vervoer én meer ruimte voor de fiets.

Bijvoorbeeld in Bolsward-west. Daar maken we, samen met de gemeente Sudwest-Fryslân, komend jaar een ovonde met twee fietstunnels. Dat zorgt voor meer veiligheid en een betere doorstroming. 

Natuur en landbouw

We houden van het Friese landschap. En dat willen we beschermen en versterken. Daarom werken we samen met boeren en dorpen aan innovatieve landbouw, natuurherstel en een leefomgeving die toekomstbestendig is. 

Ruimte en klimaat

Steeds meer mensen willen hier wonen. Dat vraagt om extra woningen, maar ook om slimme keuzes voor energie, ruimte en natuur. We bouwen aan een Provincie met plek voor iedereen, én voor een gezond klimaat en schoon water.

Economie en samenleving

Fryslân is sterk als we samenwerken. Daarom ondersteunen we inwoners die zelf aan de slag willen met hun dorp of buurt. Via het Iepen Mienskipsfûns, maar ook door te investeren in cultuur, het Fries en een circulaire economie. 

Ook worden in 2026 de verkeersborden langs de provinciale wegen tweetalig. In het Nederlands en in het Frysk. Zo wordt het Fries beter zichtbaar in onze omgeving. 

Bestuur en organisatie

We zorgen dat onze organisatie goed werkt en dat plannen ook echt worden uitgevoerd. Dat doen we met duidelijke keuzes, samenwerking met gemeenten en partners, en met oog voor wat er speelt in de samenleving.

Afsluiting

Dit is de begroting voor 2026. Gemaakt vóór Fryslân en mét Fryslân. 

Wil je meer weten? De hele begroting kun je vinden op onze website: Begroting 2026 | Fryslan

Want ons Fryslân.. maken we samen!

Wat is er te zien in de animatie

Audiodescriptie Begroting 2026

00:00 – 00:03: Openingsbeeld van de video met het intro van Provincie Fryslân. Kloppend pompeblêd en de tekst die in beeld vliegt. 

00:03 – 00:10: Het logo verdwijnt en een geanimeerde kaart van Fryslân verschijnt groot in beeld. Vanuit de kaart van de provincie poppen 3 ronde bolletjes op, die zijn ingevuld met een gezin dat met een bal overgooit, een man met een overhemd en aktetas en een vrouw die met een koptelefoon en een boek op de grond ligt in een ontspannen houding.

00:10 – 00:13: De ronde bolletjes verschuiven naar de zijkanten van de kaart en het pompeblêd uit het logo van de provincie klopt in het midden van de kaart waarna het logo in zijn geheel in de kaart verschijnt.

00:13 – 00:22: De kaart verdwijnt en er ontstaat een nieuw beeld. Er komt een landschap tevoorschijn, met in de achtergrond een aantal huizen, een kerkje, windmolens, bomen en een paar hoge gebouwen. Er vliegen vogels door de lucht. De voorgrond is groen, wat doet denken aan een grasland. Dit grasland wordt doorkruist door 3 grote paden. Op een van de paden fietst een persoon. Ondertussen poppen er bomen, koeien en bossages op. Op de voorgrond verschijnen dezelfde personen als van de landkaart. De man met de aktetas, het gezin met de bal en de vrouw liggend met een boek en koptelefoon.

00:22 – 00:26: Alle personen verdwijnen. Tussen de paden in groeit een bewegwijzeringsbord. Het bord is roze, en er staat “Wat wolle wy berikke?” op. Een onderbord hangt aan het bord. Daarop staat “Hoe betelje wy dat?”.

00:26 – 00:34: Het landschap verdwijnt weer. Er ontstaat een cirkel waarin “2026” staat. De cirkel wordt een cirkeldiagram waarin verschillende kleuren ontstaat. Deze kleuren geven de verschillende thema’s in de begroting weer. Alle kleuren, behalve de eerste, roze, verdwijnen weer. 2026 veranderd in “146,1 miljoen”. Er onder staat nu: “Ferfier en Ynfrastruktuer”.

00:34 – 00:39: Er komt een nieuw scherm in beeld. Er komt links in beeld een vorm van een pompeblêd, die wordt ingevuld door een ronddraaide wereldbol. Er omheen staat een groen blaadje. Eronder staat: “2050”. Aan de rechterkant van het beeld staan nu drie vinkjes: “Feilich, flot en fossylfrij”. 

00:39 – 00:41: Weer een nieuw beeld ontstaat. Hier staat een diagonale lijn, met linksboven een locatiepin A en rechtsonder een locatiepunt B. De lijn is een stippellijn met een hobbel erin. 

00:41 – 00:55: Naast de lijn vormen zich 4 rondjes. In deze rondjes zijn verschillende vervoersmiddelen te zien. In het meest linker rondje een tandem die over het fietspad rijdt. Het rondje ernaast een bus, die over een weg rijdt. Het rondje daarnaast een auto die over een weg rijdt en in het meest rechter rondje een zeilboot die over het water langs een weg vaart. Halverwege verdwijnt de auto en verschijnt er een fietser in dat rondje. 

00:55 – 01:05: De rondjes en de lijn verdwijnen en er komt een kaart van een kruising in Bolsward in beeld. Deze kaart is in dezelfde stijl als de rest van de video vormgegeven en geeft een kruising van 4 wegen weer. Onder 2 van deze wegen worden fietstunnels gerealiseerd. Langs de wegen staan verschillende bomen en huizen ingetekend. 

01:05 – 01:08: Het onderdeel Ferfier en Ynfrastruktuer verdwijnt en het cirkeldiagram met de verschillende kleuren komt weer in beeld. Nu wordt het groene vlak uitgelicht. De cijfers “173,1 miljoen” uitgelicht. Eronder staat “Natuer & Lânbou”. 

01:08 – 01:12: Het kaartje van Fryslân komt in beeld, dit keer in het rood. Het kaartje vervormt zich naar een pompeblêd in dezelfde kleur rood. Er wordt uitgezoomd, het pompeblêd wordt kleiner en er ontstaan 2 handen als een teken van zegen omheen. 

01:12 – 01:23: Onderaan ontstaat een groen veld, met een weg er doorheen. Over de weg rijdt een trekker. De trekker rijdt door het beeld, waardoor het logo met de gezegende handen uit beeld verdwijnt. Hij rijdt langs een aantal huizen en bomen. Bovenin beeld verschijnt een lampje waarbij staat “Ynnovative Lânbou”, daarnaast een blaadje met de tekst “Natuerherstel” en daarnaast een oogje met “Takomstbestindich”. Het beeld stopt, de trekker rijdt het beeld uit en er staat een boer met een hoed en hooivork in beeld. 

01:23 – 01:26: Het beeld veranderd weer naar het cirkeldiagram. Nu wordt donkerblauw uitgelicht. “Romte en Klimaat” staat eronder. In het diagram staat “62,2 miljoen”. 

01:26 – 01:34: Er ontstaat weer een landschap. Deze keer een landschap met huizen en bomen in de achtergrond en wolken daarboven. Een groene voorgrond is te zien. Er wordt uitgezoomd en er poppen in de voorgrond een hoop dingen op. Windmolens, een groot zonnepaneel, huizen met zonnepanelen, tankstations met bladeren op de pompen, een zeilboot, bloemen en een “Enerzjyhub”. Dit laatste is een soort ronde kleine toren. 

01:34 – 01:40: Het beeld schuift naar boven, daarbij alleen lucht en de wolken zichtbaar zijn, Drie bolletjes te zien. De meest linker met een huisje erin en de tekst “Plak foar elkenien” eronder. Het middelste bolletje met een landkaart in de vorm van een pompeblêd erin en de tekst “Sûn klimaat” eronder en het rechter bolletje een waterdruppel met de tekst “Skjin wetter” eronder. 

01:40 – 01:44: Het cirkeldiagram verschijnt weer. Dit keer wordt het lichtblauwe gedeelte uitgelicht. “85,2 miljoen “, staat erin. Eronder staat “Ekonomy en Mienskip”. 

01:44 – 01:58: Er komt een groot pompeblêd in beeld, waaruit in verschillende kleuren armen met handjes steken. Deze handen grijpen naar elkaar en houden elkaar vast. Er komen 2 handen extra uit, welke elkaar niet vasthouden, maar hun hand ophouden. Op de ene hand ligt het logo van het “Iepen Mienskips Fûns”. De andere losse hand komt het woord “Kultuer” bij te staan. Er ontstaan meer losse handen waarbij de woorden “It Frysk” en "Sirkulêre ekonomy” komen te staan. 

01:58 – 02:11: De handen verdwijnen en het grote pompeblêd komt weer in beeld. In het pompeblêd ontstaan allemaal lijnen, deze moeten wegen voorstellen. Er langs deze lijnen allemaal verkeersborden erop. Zowel Friese als Nederlandse tekst op de borden.

02:11 – 02:13: Het cirkeldiagram verschijnt weer in beeld. Deze keer wordt het bruine vlakje uitgelicht. In het diagram staatnu “24,2 miljoen”. Eronder staat: “Bestjoer en Organisaasje".

02:13 – 02:20: Er komt een icoon in beeld. Het is rond en in het midden staat een oog. De rand lijkt op een tandwiel. Links van het icoon ontstaat nog zo’n icoon, deze met een gloeilamp erin. Rechts ontstaat een derde icoon, die met een vinkje erin. De tandwielen beginnen te draaien en draaien als een geheel in elkaar. 

02:20 – 02:29: De tandwielen, de gloeilamp en het vinkje verdwijnen. Alleen het oog blijft staan. Links van het oog komt een groot blauw vlak met een schuif erin. Het schuifje staat op een kruisje, maar wordt door een muiscursor naar een vinkje verschoven. Rechts van het oog ontstaat een groot geel vlak. In dit vlak zijn 4 verschillende kleuren handen te zien, welke elkaar in het midden vastpakken. Alle vlakken schuiven ineen, maar van de iconen blijft alleen het oog achter. Deze staat nu te midden van de 3 grote vlakken. Onder en boven het oog staat de tekst: “Each foar de mienskip”. 

02:29 – 02:38: Het oog verdwijnt en we switchen naar een totaal blauwe achtergrond, waarvan op de voorgrond het cirkeldiagram weer ontstaat. In het diagram staat deze keer: “Totaal útjeften 2026 €637 miljoen”. Eronder staat “Begrutting 2026”. 

02:38 – 02:47: Het cirkeldiagram verdwijnt en het woord: “Begrutting 2026” komt groot in beeld. Daarboven staat een zoekbalk met daarin: “fryslan.frl/begroting2026”.

02:47 – 02:55: Het outro van Provincie Fryslan komt in beeld. Een kloppend pompeblêd met de tekst: “Provincie Fryslân” ernaast. De tekst: “Mei dy noch sterker!” eronder.

Waar komt ons geld vandaan?

Wij voeren taken uit voor de provincie Fryslân. Hiervoor ontvangen we geld uit verschillende bronnen:

  • Provinciefonds
    Het grootste deel van onze inkomsten komt van het Rijk. Iedere provincie ontvangt deze middelen via het het Provinciefonds.
  • Opcenten motorrijtuigenbelasting
    Iedereen die een auto heeft, betaalt motorrijtuigenbelasting. Een deel daarvan, de zogeheten opcenten, gaat naar de provincie.
  • Doeluitkeringen van het Rijk
    Voor bepaalde taken, zoals natuur, taal en mobiliteit, ontvangen we extra geld dat we alleen voor die doelen mogen gebruiken.
  • Rendement en dividend
    De provincie heeft financiële reserves en investeringen. Hiermee verdienen we geld, bijvoorbeeld via rente en dividend op aandelen.

Waaraan geven wij geld uit?

We besteden het geld aan wettelijke taken en aan zaken die belangrijk zijn voor Fryslân, zoals:

  • goede wegen, fietspaden en openbaar vervoer
  • bescherming van natuur en landschap
  • leefbaarheid in dorpen en steden
  • economie, werkgelegenheid en innovatie
  • cultuur en erfgoed
  • de Friese taal en identiteit

Provinciale Staten (de volksvertegenwoordiging) stellen deze zaken vast en bepalen deze op basis van plannen en prioriteiten. Deze keuzes staan beschreven in de begroting

Hoe werkt het? Onze planning & control-cyclus

Om te zorgen dat we zorgvuldig en transparant met publiek geld omgaan, doorlopen we elk jaar vaste stappen. Dit noemen we de planning- en controlcyclus.

DocumentWat staat erin?Wanneer?
KadernotaRichting en keuzes voor de komende jarenVoor de zomer
BegrotingWat we volgend jaar en meerjarig doen en wat het kostVaststelling in november
Bestuursrapportage (Berap)Tussentijdse rapportage en eventuele bijsturing van budgetten1× per jaar
AutorisatiebesluitExtra moment om de begroting technisch aan te passenEind van het jaar
JaarstukkenWat we daadwerkelijk hebben gedaan en uitgegevenVoor de zomer na afloop van het jaar

Daarbij geldt:

  • Provinciale Staten stellen de begroting vast en controleren of het geld goed wordt besteed.
  • Een onafhankelijke accountant controleert ieder jaar of alles getrouw en rechtmatig gebeurt.

Zo werken we zorgvuldig, controleerbaar en verantwoord met publiek geld.

Documenten bekijken

Alle financiële documenten zijn openbaar en te vinden op ons Financiële portaal

Zo houden we Fryslân financieel gezond

Met deze stappen zorgen we ervoor dat:

  • publiek geld doelmatig en verantwoord wordt besteed
  • inwoners kunnen volgen wat er met belastinggeld gebeurt
  • we tijdig bijsturen als dat nodig is
  • we verantwoording afleggen over resultaten

Vragen?

Heeft u vragen over onze financiën of documenten? Stuur een e-mail naar: financien@fryslan.frl 

Begroting 2026 in één oogopslag