Natura 2000 is in Europeesk netwurk fan beskerme natuergebieten. Yn de Natura 2000-gebieten wurden guon bisten, planten en harren natuerlike libbensfermidden beskerme. Sa hâlde wy it bioferskaat yn stân en komme wy tefoaren dat de natuer hieltyd mear fan itselde wurdt.

Hokker gebieten ûnder Natura 2000 falle, stiet yn de Vogelrichtlijn(eksterne link) en Habitatrichtlijn(eksterne link). De Europeeske natuergebieten dy’t ûnder dy rjochtlinen oanwiisd binne, foarmje mei-inoar it Natura 2000-netwurk. Der lizze 162 fan sokke gebieten yn Nederlân, en 20 dêrfan (foar in part) yn de provinsje Fryslân, op lân likegoed as op see.

Een kaart van Friesland met daarin gebieden voor specifieke gebiedsinformatie
(eksterne link)
Klik op de kaart voor specifieke gebiedsinformatie

Untwerp-behearplan foar Natura 2000 Fryske Marregebiet leit op besjen

Yn it Fryske Marregebiet lizze ferskate dielgebieten dy't ûnderdiel binne fan it Europeeske Natura 2000-netwurk. Dat binne De Witte en Swarte Brekken, Aldegeaster Brekken, Fluessen en omkriten, en it Snitsermargebiet. Om de natuer yn it Fryske Marregebiet goed te beskermjen en te fersterkjen is der in Natura 2000-behearplan opsteld. It hjoeddeistige plan ferrint yn 2023. Dêrom is de ôfrûne tiid mei terreinbehearders, wetterskip, agrariërs, rekreaasje en belanghawwenden oan in nij plan wurke. Der hawwe ek ferskate ynringearkomsten west. It nije plan is foar de jierren 2023 oant en mei 2029. It is beskiedend foar de fierdere ynrjochting, it brûken en behear fan de gebieten.

Untwerp-behearplan

Deputearre Steaten hat it ûntwerp-behearplan op 14 maart fêststeld. It plan leit op besjen foar seis wiken: fan 17 maart oant 1 maaie 2023. Yn dy perioade is it ek mooglik om in sjenswize yn te tsjinjen op it plan. Dêrnei wurdt it definitive plan – mei sjenswizen ferwurke – offisjeel fêststeld yn juny 2023.

It ûntwerp-behearplan foar it Fryske Marregebiet fine jo hjirûnder by de downloads.

Sjenswize yntsjinje

In sjenswize yntsjinje kin fan 17 maart oant 1 maaie 2023. Dit kin digitaal fia dit formulier of fia provincie@fryslan.frl, of mei de post nei:

Deputearre Steaten fan de provinsje Fryslân, Postbus 20120, 8900 HM yn Ljouwert.

Hawwe jo fragen oer it behearplan of it yntsjinjen fan in sjenswize? Nim dan kontakt op fia provincie@fryslan.frl of 058 - 282 59 25.

Ynhâld fan it plan

Krekt as yn it hjoeddeiske plan, bliuwt de ûntwikkeling fan moeras, wiete gerslannen en wetterfegetaasjes sintraal stean. Dat draacht by oan genôch geskikt leefgebiet foar bygelyks de kwetsbere marflearmûs en de Noardske wrotmûs, mar ek foar fûgels lykas de hoants en it bûnt reidhintsje. De Fryske Marren binne ek in wichtich rêstgebiet foar oerwinterjende fûgels lykas de smjunt en de lytse seachbek. Ek ûnderdiel fan it plan binne oanfoljende ûndersiken om de knyppunten en kânsen foar it behâld fan ferskate Natura 2000-soarten better yn byld te bringen.

Feechbeslút: stikstofgefoelige natuer

Yn novimber 2022 hat de minister fan Stikstof en Natuer it Wijzigingsbeslút Habitatlingebieten fanwegen oanwêzige wearden (it 'feegbeslút') fêststeld. Yn de Aldegeaster brekken binne der troch dy wiziging ekstra habitats en soarten oanwiisd wêrfan in part stikstofgefoelich is. Dy oanfoljende doelen binne noch net opnommen yn it ûntwerp-behearplan. De provinsje is tsjin dit beslút yn berop. De kommende trije jier sil al wol sjoen wurde hokker oanfoljende maatregels foar de nij oanwiisde soarten nedich binne. De maatregels wurde dan taheakke oan it nije plan.

Lês hjir mear oer de gefolgen fan it feechbeslút foar it gebiet.

Dokuminten

Hawwe jo problemen mei de lêsberens? Dan kinne jo in formulier ynfolje of belje mei it Klantkontaktsintrum. Sy helpe jo graach fierder.

Stikstofgefoelige Natura 2000-gebieten

De oplossing fan it stikstoffraachstik begjint by in sterkere natuer. De fersuorjende en/of ferdongjende ynfloed fan stikstofdelslach út de heine omkriten hat in soad ynfloed op kwetsbere natuergebieten. Dêrtroch wurde habitats oantaast en komt de fersprieding fan guon soarten en it bioferskaat ûnder druk te stean. Yn 11 fan de 20 (foar in part) Fryske Natura 2000-gebieten is sprake fan in oerskot oan stikstof. Dat komt bygelyks troch dong fan lânboubedriuwen, emisje út see, útstjit fan yndustry, auto’s, mar ek út it bûtenlân wei.

Provinsje Fryslân set dêrom, yn ‘e mande mei Fryske sektorpartijen út ‘e lânbou, natuer, bou, mobiliteit, yndustry, en oare oerheden, yn op de reduksje fan stikstofútstjit en maatregels foar natuerferbettering. Dat is in wetlike opjefte en dêr binne lanlike ôfspraken oer makke.

Mei in  gebietsrjochte oanpak wurket Fryslân oan it ferbetterjen fan de kondysjes om de 11 stikstofgefoelige Natura 2000-gebieten hinne. It ferminderjen fan stikstofdelslach út de heine omkriten op dy Natura-2000 gebieten moat liede ta ferbettering fan de Fryske natuer en strukturele ferleging fan stikstofdelslach.

Om in goed byld te krijen fan de stikstofproblematyk yn de 11 stikstofgefoelige Natura 2000-gebieten binne gebietsanalyzen dien. Dy analyzen jouwe ynsjoch yn de natuer, ekonomy, stikstofboarnen en -problematyk it gebiet. Dêrneist foarmje se de basis foar de gebietsrjochte stikstofoanpak fan Fryslân. Foar de gebietsanalyzen stikstof kinne jo boppesteande oersjochkaart(eksterne link) rieplachtsje.

Mear ynformaasje oer it stikstofbelied yn Fryslân kinne jo hjir fine.

Behearplannen

Provinsje Fryslân stelt behearplannen op foar de Natura 2000-gebieten yn Fryslân. Dy plannen formulearje krekt hókker natuerwearden wêr beskerming krije en ek hóe’t dat bart. Dêrby moat rekken hâlden wurde mei de ekologyske, mar ek mei de ekonomyske en sosjale (ûn)mooglikheden dy’t der yn en om it gebiet binne. De behearplannen komme ta stân yn oerlis mei eigeners, ûndernimmers, omwenners, ferskate oerheden en oare belanghawwenden. De rintiid fan in behearplan is hieltyd seis jier, wêrnei’t it plan (nei in ynspraakproseduere) ferlinge wurdt, mooglik mei oanpassings. Yn de kommende jierren yntinsivearret provinsje Fryslân de oanpak oangeande natuerferbettering fan de Fryske Natura 2000-gebieten mei help fan de oanfoljende Ryksmiddels foar natuerferbettering en -fuortsterking. Op de  oershjochkaart(eksterne link) boppe-oan dizze side kinne jo sjen wêr’t de ferskate Fryske Natura 2000-gebieten lizze en kinne jo mear spesifike gebietsynformaasje fine, ûnder oare de behearplannen fan alle gebieten.

Zandbanken met prachtig gekleurde luchten

Alve Natura 2000-behearplannen ferlinge

Fan âlve Fryske Natura 2000-gebieten rint it behearplan ynkoarten ôf. Omdat it evaluearen fan de hjoeddeistige plannen en it opstellen fan nije mear tiid yn beslach nimt, besleat Deputearre Steaten op 28 septimber 2021 de behearplannen mei seis jier te ferlingen. It giet om de gebieten Alde Feanen, de Deelen, Van Oordt’s Mersken, Weinterper Skar, Bakkefeanse Dunen, Rottige Meenthe & Brandemar, it Lauwersmargebiet (yn gearwurking mei provinsje Grins) en de dunen fan Flylân, Skylge, it Amelân en Skiermûntseach. Ek biedt it de mooglikheid om ûntwikkelingen lykas de noch op te stellen gebietsplannen mei maatregels om stikstofútsjit yn Natura 2000-gebieten te ferminderjen en it lanlike Programma Natuur mei te nimmen yn de nije plannen. Fan 7 oktober oant en mei 17 novimber 2021 lei dit beslút op besjen.

een ontluikende paddenstoel op een bedje van mos in het bos

Wet Natuurbescherming

De behearplannen dy’t fêststeld binne, foarmje in wichtige basis foar de provinsjale taak op it mêd fan fergunningferliening neffens de  Wet Natuurbescherming(eksterne link). Yn dy wet is regele dat der in natuerfergunning of in oar tastimmingsbeslút nedich is foar aktiviteiten dêr’t stikstof by frijkomt. Sa kin de oerheid soargje dat der net tefolle stikstof op Natura 2000-gebieten delkomt. Mear ynformaasje oer fergunningferliening fine jo hjir.