Gebietsûntwikkeling Keningsdjip
De gebietsûntwikkeling Keningsdjip giet oer de nije ynrjochting fan it beekdal Keningsdjip. Yn dizze delling streamt de beek Alddjip troch de Fryske Wâlden, lâns de doarpen Bakkefean, Wynjewâld, Oerterp en Beetstersweach. Yn de folksmûle wurdt de beek ek wol Keningsdjip of Boarn neamd.
Yn dizze beekdelling wurdt nije natuer oanlein en wurdt wetter mear de romte jûn. We dogge dat mei oare partijen, yn dielplannen en stap foar stap. It westlike part fan de beekdelling (de ûnderloop) is hast klear. Op it kaartsje stiet dat ôfbylde yn ljocht- en donkergriene dielen.
Om de boppe- en middenrin fan de beek Alddjip (oranje gebieten) hinne rjochtsje wy 350 hektare nije natuer yn foar Natuurnetwerk Nederland (NNN). It NNN ferbynt natuergebieten mei-inoar. Sa foarmet him in keten fan grutte en lytse natuergebieten. Yn de beekdal Keningsdjip jouwe we it wetter yn de beek mear romte en ferbetterje de wetterkwaliteit. Dit soarget foar in bettere wetterhúshâlding yn de beekdelling en yn hiel Fryslân. Al dizze maatregels barre neffens de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en it Waterbeheer 21e eeuw (WB 21).
Underwilens binne de ûntwerpplannen foar de midden- en boppeloop klear. Op dizze side lêze jo mear hjiroer.
Untwerpplannen foar Keningsdjip binne klear
Provinsje Fryslân en Wetterskip Fryslân hawwe yn oktober en novimber ynstimd mei de plannen foar it beekdal fan it Alddjip (Keningsdjip). De plannen foar it ynrjochtsjen fan de boppe- en middenrin fan de beek steane beskreaun yn it ûntwerp ynrjochtingsprogramma Koningsdiep en yn it konsept 5e útfieringsmodule.
It ynrjochtingsprogramma Keningsdjip hat trije wichtige doelen:
- Der komt 350 hektare nije natuer yn de beekdelling (NNN).
- De wetterkwaliteit wurdt better. Dit bart troch bochten (meanders) yn'e beek te meitsjen en twa trochgongen foar fisken (fiskpassaazjes) by de stuwen (KRW).
- De beekdelling wurdt better taret op klimaatferoaringen. Dit dogge wy troch in nij boarnegebiet oan te lizzen en oerstreamingsflaktes te meitsjen. Dit binne plakken dêr't wetter oerstreame kin yn de nije natuer lâns de beek (WB 21).
Dêrneist komme der ek in pear foarsjenningen foar rekreaasje. Der wurdt in kuierpaad oanlein en der komme trije plakken dêr't jo de natuer mear belibje kinne. Hoe't dat der krekt út komt te sjen, witte wy noch net.
Trije ympresjes fan beekdal Alddjip
- Foto 1: Ympresje fan Beakendyk by Bakkefean, nei't de ynrjochting klear is. Dúdlik sichtber is de nije oanleine fiskpassaazje yn'e beek.
- Foto 2: Ympresje fan it nije boarnegebiet by Bakkefean yn de winter, nei't de ynrjochting klear is. Dúdlik sichtber is hoe't it wetter fêstholden wurdt yn de nije natuer.
- Foto 3: Ympresje fan it nije boarnegebiet by Bakkefean simmerdeis, neidat de ynrjochting klear is. It toant dat der yn drûgere perioaden sichtber minder wetter is.
De plannen lizze op besjen
Alle ûntwerpplannen en ûndersiken fine jo hjirûnder. Jo kinne de plannen fan 28 novimber 2025 oant en mei 12 jannewaris 2026 besjen én derop reagearje (in sjenswize yntsjinje).
- Oanbiedingsbrief mei advys fan gebietskommisje Koningsdiep
- Untwerp Ynrjochtingsprogramma midden- en boppeloop Alddjip
- Konsept - 5e útfieringsmodule Keningsdjip
- MER Gebietsynrjochting Keningsdjip
Ek kinne jo ferskate kaarten en útfierde ûndersiken besjen, dizze kinne jo fine ûnderoan de side by 'Ferskate achtergrûndokuminten'.
Jo kinne jo sjenswize op de plannen oant uterlik 12 jannewaris 2026 oan de provinsje trochjaan troch it reaksjeformulier yn te foljen. Druk op ûndersteande knop 'sjenswize yntsjinje' om nei it reaksjeformulier te gean.
Ynringearkomsten
By it op besjen lizzen wol de gebietskommisje Keningsdjip graach de plannen taljochtsje en hearre wat jo fan de plannen fine. Dêrom nûget de kommisje jo fan herten út om del te kommen by ien fan de twa ynringearkomsten.
- Tiisdei 9 desimber fan 18.30 - 21.00 oere. Lokaasje: Rekreaasjesintrum Dúndelle, Mjûmster Wei 16 yn Bakkefean.
- Woansdei 10 desimber fan 15.30 - 18.00 oere. Lokaasje: Hotel & Restaurant De Stripe, Duerswald 23 yn Wynjewâld.
Fjildeskurzje
Op sneontemoarn 13 desimber 2025 om 9.30 oere organisearret de gebietskommisje in fjildeskurzje by Bakkefean (5 km). Yn dizze moarn krije jo útlis oer de plannen rûnom de Foarwurker Wei / Tsjummearum Feart en Beakendyk.
Lûk jo learzens oan en genietsje fan de hjerstnatuer.
Jo kinne jo oant en mei woansdei 10 desimber o.s. opjaan fia ûndersteande knop ‘ aanmelden veldexcursie ’ of telefoanysk fia it Klantkontaktsintrum fan provinsje Fryslân. It telefoannûmer is 058 - 292 59 25. Nei jo oanmelding krije jo alle wichtige ynformaasje foar de dei sels.
Hoe fierder nei it op besjen lizzen
We sammelje alle reaksjes en sette dy, anonym makke, yn in reaksjenota. Yn de reaksjenota stiet wat wy dogge mei jo opmerkingen, ideeën en fragen. Hjiryn stiet ek wat wy dogge mei de advizen fan de kommisje mer en de gebietskommisje Keningsdjip.
Yn de maitiid fan 2026 stelt Deputearre Steaten de plannen fêst. Sy dogge dit mei ynstimming fan Wetterskip Fryslân. Sadree't it ynrjochtingsprogramma, it útfieringsplan en de reaksjenota definityf binne, meitsje wy dy iepenbier.
Dêrnei riede Provinsje Fryslân en Wetterskip Fryslân - mei alle belutsen partijen, grûneigeners en -brûkers - de útfiering ta. Wy ferwachtsje dat de wurksumheden fan de 5e útfieringsmodule plakfine tusken 2026 en 2030.
Eftergrûnynformaasje
De ynrjochtingsplannen binne makke ûnder lieding fan de gebietskommisje Keningsdjip en it projektteam fan de provinsje Fryslân. Mei Wetterskip Fryslân, LTO Noard, Steatsboskbehear, Natuermonuminten en It Fryske Gea, hawwe wy der hast 5 jier hurd oan wurke. Der hawwe petearen west mei minsken dy't belang hawwe, lykas grûneigeners en -brûkers. Dat fûn plak fia ynformaasjegearkomsten en keukentafel petearen.
Der is in útfieringsplan makke foar de kommende jierren. Dit plan hjit de 5e útfieringsmodule. It wurk kin as earste begjinne yn de dielgebieten (stofekken) Beakendyk en Mounleane. It giet om goed 200 bunder. Omdat noch net alle grûn frij is, dogge wy de ynrjochting stap foar stap. Wy bliuwe yn petear mei de grûneigeners en oare belutsenen yn de boppe- en middenrin fan it Alddjip oer de plannen en de stappen dy't wy sette.Sadree't de Beakendyk en Mounleane klear binne, rjochtsje wy de neikommende 150 bunder yn, by it stofak Heidehuzen.
It ynrjochtingsprogramma Keningsdjip kostet sa'n 24,1 miljoen euro. Provinsje Fryslân betellet hast 14 miljoen euro. Wetterskip Fryslân jout goed 10 miljoen euro.
Kontakt
Hawwe jo fragen oer gebietsûntwikkeling Keningsdjip? Nim gerêst kontakt op mei it sekretariaat fan gebietsûntwikkeling Keningsdjip. Jo kinne dat dwaan troch te beljen mei it Klantkontaktsintrum, telefoannûmer 058 - 292 59 25. Of troch in mail te stjoeren nei provincie@fryslan.frl.
Jo kinne ek fuortendaliks kontakt opnimme mei ien fan de gebietskommisjeleden:
- Tineke Jagersma (foarsitter): 06 - 21 80 38 87
- Dennis Benedictus (natuer/miljeu): 06 - 12 89 20 87)
- Agaath Arends (natuer/miljeu): 0516 - 54 12 72
- Tjalling Nijboer (lânbou): 06 - 57 58 02 00
- Hendrikus van de Lageweg (lânbou): 06 – 15 21 52
- Appie Dekker (rekreaasje): 06 - 21 92 58 98
- Yep Zeinstra (provinsje Fryslân, projektlieder/sekretaris): 058 - 292 54 51
- Maarten Jan Bijl (Wetterskip Fryslân, adviseur): 06 - 23 22 84 09
- Marieke Tiekink (gemeente Opsterlân, adviseur): 0512 - 38 62 22