By bouprojekten, oare bûtenwurksumheden en bûteneveneminten meie oanwêzige beskerme bisten en planten gjin skea ûnderfine. In ekologysk saakkundige helpt nei te gean oft dit sa is.

De saakkundige bepaalt ek hoe 't eventuele skea foarkaam wurdt. Is der in ûntheffing nedich, dan kin de saakkundige helpe mei de oanfraach. Jo lêze hjir hokker rol en hokker easken de provinsje Fryslân stelt oan de kwaliteiten fan de saakkundige en oan it ûndersyk dat hy / sy útfiert.

Taken

By hast alle stappen rûn romtlike ûntwikkeling en ynrjochting spilet de ekologysk saakkundige in rol: fan foarûndersyk oant oanfraach. Soms foar it útfieren fan in ûndersyk, soms as adviseur. Dit hoecht net ûnder it hiele projekt. De saakkundige kin ek by mar ien stap belutsen wêze. In ekologysk saakkundige hat de neikommende taken en rollen:

  • ûndersyk nei oanwêzigens beskerme soarten;
  • ûndersyk nei skeabeheinende maatregels;
  • ûndersyk frijstellingen en gedrachskoades;
  • ûndersyk nei alternativen;
  • help by oanfragen ûntheffing.

It kin ek wêze dat de saakkundige ynskeakele wurdt om ta te sjen op de wurksumheden (ekologyske begelieding) of by it monitoaren fan eventuele gefolgen fan de wurksumheden.

Deskundigheidseasken

Under in ekologysk saakkundige ferstiet de provinsje Fryslân (it foechhawwende gesach) in persoan, dy 't meardere jierren oantoanbere ûnderfining en (soart)spesifike ekologyske kennis hat foar it projekt dêr 't hy / sy foar frege is. De nedige lju yn de kunde en ûnderfining binne opdien, trochdat de saakkundige:

  • op HBU -, dan wol universitêr nivo in oplieding hân hat mei as swiertepunt (Nederlânske) ekology; en/of
  • as ekolooch wurkje is foar in ekologysk advysburo, lykas in buro dy 't oansluten is by it Netwurk Groene Bureaus;
  • Mei it each op soarten of spesifike soarten kin as saakkundige ek immen oanmurken wurde dy 't:
  • op MBO-nivo in oplieding ôfhannele hat mei as swiertepunt de Wet natuurbescherming, soortenherkenning (mear as allinnich basiskennis) en mei soarch hannelje neffens dy soarten; en/of
  • him oantoanber aktyf ynset op it mêd fan de soartine-wurkgroepen en/of beskerming en is oansletten by en wurksum foar de dêrfoar yn Nederlân besteande organisaasjes (bygelyks Zoogdiervereniging, RAVON, Stichting Das en Boom, Vogelbescherming Nederland, Vlinderstichting, KNNV, MJM, IVN, EIS Nederland, FLORON, SOVON, STONE, It Fryske Gea, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Stichting Beheer Natuur en Landelijk gebied.

Under spesifike ekologyske kennis wurdt yn alle gefallen ferstien:

  • kennis fan de algemien erkende en wittenskiplike bewiisde ûndersyksmetoaden/metodiken en protokollen;
  • kennis fan de algemien erkende Kennisdokuminten fan BIJ12;
  • de saakkundige kin spesifike maatregels begeliede op it mêd fan soarte- en gebietsbeskerming;
  • de saakkundige werkent de funksjonaliteit fan leefgebieten fan beskerme soarten.

Mei skriftlike oantoanbere ûnderfining wurdt ferstien:

  • in opboude portfolio dêr 't de kennis en ûnderfining út bliken docht. De portfolio kin bestean út in LinkedIn account of in opsteld kurrikulum fitae.
  • Yn de portfolio is werjûn: de genoaten oplieding, de wurkjouwer (as relevant ), eventuele kursussen / sertifikaten, lidmaatskip(pen) fan natuerferieningen, mar bygelyks ek ferwizings nei ekologyske rapportaazjes dêr 't de saakkundige by belutsen west hat of publikaasjes yn wittenskiplike tydskriften of oare publikaasjes fan de hân fan de ekologyske saakkundige.

By twivelgefallen moat oerlein wurde mei it befoege gesach.

Fereasken ekologysk ûndersyk

Der is in ferskil yn djipgong fan it ekologysk ûndersyk. Sa wurdt foarearst faak in ferkennend ûndersyk útfierd, in saneamde ekologyske quickscan. Oft der neier (wiidweidiger) ûndersyk nedich is nei foarkommen fan bepaalde soarten (bygelyks by strikt beskerme soarten lykas flearmûzen) moat blike út de quickscan.

Quickscan

De quickscan bestiet út buroûndersyk en fjildûndersyk. It buroûndersyk bart troch it besjen fan gegevens út databanken lykas de Nederlânske Databank Flora en Fauna (NDFF ), en eventueel oare databanken lykas Waarneming.nl. Boppedat moat de ekologysk saakkundige op syk gean nei ynventarisearraasjerapporten en oare ekologyske gegevens oer it plangebiet. Dêrneist moat der minimaal 1 fjildbesite plakfine. It doel fan de quickscan is om te sjen oft der beskerme soarten oanwêzich binne (kinne ). Is it plangebiet geskikt habitat foar beskerme soarten? By fûgels en flearmûzen is it goed te beseffen dat dy by in fjildbesite yn de winterperioade faak net oantroffen wurde. Dat betsjut net dat hjirmei fêststeld is dat der gjin beskerme soarten yn it plangebiet oanwêzich wêze kinne. As de ekologysk saakkundige de lokaasje / it plangebiet wol geskikt achtet foar de oanwêzigens fan dy soarten yn bygelyks de simmerperioade dan is neier ûndersyk nei dy soarten nedich. Dit is benammen fan belang foar fûgels dêr 't de nêsten om beskerme binne (lykas toerswellen, húsmosken en rôffûgels) en flearmûzen dêr 't de fêste ferbliuwplakken ek om beskerme binne. As út de quickscan bliken docht dat der gjin beskerme soarten oanwêzich binne, of it is mei oan sekerheid grinzjende wierskyn fêststeld dat it foarnommen plan gjin inkeld effekt hat op beskerme soarten, troch bygelyks maatregels te nimmen dy 't effekten foarkomme of in oare útfiering fan it plan, dan kin neier ûndersyk útbliuwe. Wol is it wichtich dat de fluchscan goed bewarre wurdt en by kontrôle oan it befoege gesach oerlein wurde kin.

Hoe lang is in ekologysk ûndersyk jildich?

It ekologysk ûndersyk mei net âlder wêze as trije jier. Dat betsjut dat de perioade tusken útfieren fan it ekologysk ûndersyk en útfieren fan de wurksumheden op syn heechst trije jier wêze mei. Nei trije jier is mooglik in aktualisaasje fan it ekologysk ûndersyk needsaaklik foardat mei it wurk úteinset wurde mei. De eventuele ûndersyksynspanning fan de aktualisaasje fan it ekologysk ûndersyk moat ôfstimd wurde mei it befoege gesach.

Resultaten fan it ûndersyk

Yn de rapportaazje fan de resultaten moat minimaal it neikommende beskreaun wêze:

  • Wat is oantroffen? In ynventarisaasje fan de folgjende ûnderdielen:
    • Omskriuwing soarten en tal fan bisten fan dy soarten dat waarnommen is
    • Omskriuwing ferbliuwplakken dy 't oantroffen binne en wat is de funksje fan it oantroffen ferbliuwplak (bgl. jierrûn beskerme nêst, kreamferbliuw, fêst rêstplak, foerazjeargebiet, fleanrûte)
    • Hokker fierdere oanwizingen binne waarnommen (bygl. nêsten, poepkes, foerazjearje, swaarmje, oar gedrach);

As gjin soarten of ferbliuwplakken oantroffen binne en de ynskatting is dat it plangebiet ûngeskikt is, moat dat ûnderboud wurde mei in heldere omskriuwing en foto’s dêr 't dat út bliken docht.

  • Wêr binne de soarten en / of harren ferbliuwplakken oantroffen?
    • In beskriuwing en kaart fan de lokaasjes fan de waarnimming(en) yn it plangebiet (bygelyks ynfleaners yn spouwe fan wenning) ûnderboud mei byldmateriaal. By foarkar mei detaillearre foto’s en omskriuwing (bygelyks: 3e dakpanne fan boppen) en / of kaarten ta ferdúdliking. Allinnich in stip op de kaart by in hûs (of noch minder) is net genôch.
  • Resultaten fan de omjouwingscheck. In omjouwingscheck moat dúdlikheid jaan oer de feitlike ekologyske omstannichheden fan de oanbelangjende soart(en) op it plak sels. Wat is de funksje fan it omlizzende gebiet foar de oantroffen beskerme soart en hoe ferhâldt dat him ta it plangebiet. It giet dan om de direkte omjouwing fan it plangebiet. Tink dêrby bygelyks oan essinsjeel foerazjeargebiet of fleanrûtes. As de funksje(s) net as essinsjeel beskôge wurde, dan moat dat ûnderboud wurde hoe 't ta dy konklúzje kommen is.
  • Undersyk nei alternative ferbliuwplakken, mei dêrby in beskriuwing fan de konkrete alternativen op kaart;
  • Wat is it effekt fan de yngreep? In effektanalyze
    • De effekten fan de oanfrege aktiviteit op de oanwêzige (of mooglik oanwêzige) beskerme soarten / ferbliuwplakken;
    • Komt mei de útfiering fan it planfoarnimmen de geunstige steat fan ynstânhâlding fan de soarten yn it geding?
    • Undersyk nei skeabeheinende maatregels (Mitigearjende maatregels);
    • As skea net tefoaren te kommen falt, op hokker wize wurdt kompensaasje dien?
  • Yntegrale hifking oan oare ûnderdielen fan de Wnb:
    • As it plangebiet sels gjin ûnderdiel is fan in Natura 2000 - gebiet mar wol tichtby is, kin sprake wêze fan eksterne wurking. Dit aspekt moat ek meinommen wurde. Is der bygelyks sprake fan ljocht - of lûdhinder of útstjit fan stikstof mei mooglike effekten yn it natuergebiet?
    • Taftsing oare beskerme natuer, lykas Natuur Netwerk Nederland
    • Is der sprake fan it kapjen fan in houtopstân? Taftsing of kapmelding by it befoege gesach nedich is.
  • Undersyk nei frijstellingen en gedrachskoades;

Yn de konklúzje fan it ûndersyk, moat yn alle gefallen antwurd jûn wurde op de fragen:

  • Hokker soarten / ferbliuwplakken / funksjes binne yn it plangebiet oanwêzich?
  • Wat is it effekt fan it planfoarnimmen?
  • Kinne skealike effekten foarkommen wurde?
  • Wurdt der mei it planfoarnimmen in ferbod fan de Wnb oertrêde? Mei oare wurden is foar it planfoarnimmen in ûntheffing / fergunning yn it ramt fan de Wnb nedich?

As de konklúzje is dat skealike effekten op beskerme soarten net foarkommen wurde kinne, it planfoarnimmen kin net op in alternative wize útfierd wurde én it planfoarnimmen tsjinnet in wetlik belang lykas omskreaun yn de Wnb, dan kin in ûntheffing oanfrege wurde.