Snijkopsûger Biesbosch bout sirkulêre daam foar Fiskmigraasjerivier
As je oer de Ofslútdyk ride, sjogge je by Koarnwertersân in grut wurkskip: snijkopsûger Biesbosch. Yn de Iselmar binne wy begûn mei de bou fan de bûtenste daam foar de Fiskmigraasjerivier. Ruud Kromwijk, projektmanager by Van Oord, leit út wêr't dizze nije daam foar tsjinnet, hoe't we dizze bouwe en wêrom't dit yndrukwekkende wurkskip nedich is.
Sterke daam om de rivier te beskermjen
“De nieuwe dam omringt de toekomstige rivier en beschermt deze tegen wind, golven en stroming. Dat is needsaaklik, omdat it rivierdiel benammen út sêfte sânlichems bestean sil. It wetter yn'e rivier sil mei it tij omheech en sakje. De dam dient ook als afscheiding, zodat brak water niet in het zoete IJsselmeer komt,” leit Kromwijk út. De daam slút oan op oare parten fan de fiskmigraasjerivier, lykas de griene westflank, en makket dêrmei de kontoer fan it projekt ôf.
Biesbosch nedich foar kompakte Iselmarboaiem
“Wy bouwe de daam mei sân út de Iselmarboaiem. In normale sânsûger soe muoite hawwe om it materiaal los te krijen, omdat de boaiem hjir bot pakt is. Daarom gebruiken we snijkopzuiger Biesbosch,” jout Kromwijk oan. De snijkopsûger wrot de boaiem los mei in graaftsjil en sûget it sân op. Dit sân wurdt ferfolgens troch in driuwende lieding nei it sproeiponton pompt, dat op de lokaasje fan de takomstige daam leit. Kromwijk: “Wy spuitsje it sân ûnder wetter, leech foar leech, yn it profyl fan de daam. Dêrnei bedekke we de sândaam mei brekstien, sadat it sân net fuortspiele kin."
In sirkulêre daam fan ‘eigen boaiem’
Krekt as by oare parten fan de fiskmigraasjerivier meitsje wy foar dizze daam safolle mooglik gebrûk fan grûnstoffen út de omjouwing. Kromwijk leit út wat hjirmei besparre wurdt: “We helje 400.000 kubike meter sân út de boaiem fan de Iselmar en brûke dit direkt foar de fiskmigraasjerivier. Hjirtroch hoege wy gjin grûnstoffen oan te keapjen en te ferfieren. Dit besparret sa'n 400 skipfeartbewegingen, of 18.500 frachtweinbewegingen. ”Dêrneist helpt it de migrearjende fisken, om’t gebietseigen materiaal deselde rook en smaak hat as de omjouwing. Nije geuren en smaken soe de fisken ôfskrikke kinne.
Tenoanjouwend foar Nederlânske wetterbou
“De fiskmigraasjerivier is in prachtich en foaroprinnend projekt foar de Nederlânske wetterbousektor. Wy litte sjen dat behâld fan swietwetter en natuerherstel tegearre gean kinne. It set Nederlân echt op'e kaart. Wy dogge dit allegearre foar de fisken, sadat sy aanst dwers troch de Ofslútdyk migrearje kinne fan en nei it Rijndelta-systeem en fierder. Van Oord draacht dêr letterlik en figuerlik in stientsje oan by," licht Kromwijk trots toe.
Van Oord rûnet it wurk oan de nije daam yn de simmer fan 2025 ôf. Dêrnei folget noch ien wichtige stap yn de bou: de oanlis fan de slingerjende rivier en in saneamd ôfslútmiddel, dêr't provinsje Fryslân nei ferwachting yn 2026 mei starte sil.
