Het project 

In de Dongeradielen daalt de bodem door gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Die daling heeft nadelige effecten op de waterhuishouding en de landbouw in het gebied. Bij de gebiedsontwikkeling Dongeradielen zoeken we samen met de streek naar oplossingen voor deze schade. Dit is de kernopgave van het project. De NAM draagt de kosten hiervan.

Daarnaast onderzoeken we of er in het gebied andere opgaven, kansen of wensen zijn die we kunnen meenemen. Bijvoorbeeld op het gebied van natuur, landschap of klimaat. Daarbij is het van belang dat deze in samenhang gerealiseerd kunnen worden met de kernopgave. Als er voldoende draagvlak en  financiering voor is, kunnen we deze extra opgaven, kansen of wensen opnemen in het plan.

De gebiedscommissie gaat een gebiedsplan maken. In dit plan worden de opgaven, kansen en wensen vertaald naar concrete maatregelen. Bijvoorbeeld maatregelen om het verlies aan waterberging door bodemdaling te compenseren.

De gebiedscommissie maakt het gebiedsplan samen met de streek. Tijdens openbare informatiebijeenkomsten presenteert de gebiedscommissie haar voorstellen. Met de reacties gaat ze aan de slag en vertelt op een volgende bijeenkomst wat ze ermee heeft gedaan. Zo heeft iedereen de gelegenheid om mee te denken en is duidelijk welke afwegingen de gebiedscommissie heeft gemaakt.

Informatiebijeenkomst over bodemdaling door gaswinning

Op donderdagavond 25 mei 2023 heeft de gebiedscommissie Dongeradielen een bijeenkomst georganiseerd in MFA De Dobbe in Anjum. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft daar een toelichting gegeven op bodemdaling door gaswinning. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) is daarna in gegaan op haar rol hierbij als onafhankelijk toezichthouder. 

Tijdens het tweede deel van de avond konden de aanwezigen aan ‘tafels’ vragen stellen aan deskundigen van de NAM, SodM, Commissie Mijnbouwschade en Wetterskip Fryslân. Hoewel de gebiedscommissie Dongeradielen niet werkt aan plannen om schade aan gebouwen te vergoeden, was de Commissie Mijnbouwschade wel aanwezig om eventuele vragen hierover te beantwoorden.

Het plangebied 

Op het kaartje hieronder is de prognose weergegeven van de totale bodemdaling in 2050 (blauwe lijnen). Door deze bodemdaling ontstaat schade aan het watersysteem Dongeradielen. De grenzen van dit watersysteem vormen daarom de grenzen van het projectgebied (zwarte lijn) waarin we aan de slag gaan. 

Een overzichtskaart waar de bedemdalingen op staan aangegeven

Organisatie 

De provincie Fryslân is de opdrachtgever van de gebiedsontwikkeling Dongeradielen. Hiervoor heeft zij een Gebiedscommissie aangesteld. Hierin zitten vertegenwoordigers uit de streek, de betrokken overheden en de Commissie Bodemdaling Aardgaswinning Fryslân(eksterne link) (agendalid). 

De Gebiedscommissie krijgt ondersteuning vanuit de ambtelijke projectorganisatie die keuzes voorbereidt, onderzoek doet en plannen uitwerkt. 

Acht personen uit de gebiedscommissie staan op de foto voor een gebouw met ramen.
De gebiedscommissie Dongeradielen bestaat uit de volgende personen. Op de foto, van links naar rechts: Jouke Eppenga (secretaris), Pieter Braaksma (namens gemeente Noardeast-Fryslân), Jelle Arjaans (namens natuur- en landschapsorganisaties), Jelle van der Galiën (namens LTO Noord), Otto van der Galiën (namens Wetterskip Fryslân), Harm Wiegersma (namens Nederlandse Melkveehouders Vakbond), Marga Waanders (onafhankelijk voorzitter) en Douwe Anema (namens Nederlandse Akkerbouw Vakbond). Op de foto ontbreken Pyt Sipma (namens Agrarisch Collectief Waadrâne) en Klaas-Arie Beks (agendalid, namens Commissie Bodemdaling Aardgaswinning Fryslân).

Planning 

In de Verkenningsfase heeft een brede oriëntatie plaatsgevonden op de opgave. Deze is in juli 2022 afgerond. Het resultaat daarvan kunt u vinden onder het kopje Documenten. Het project bevindt zich nu in de Planfase.

In 2023 wordt gewerkt aan een concept-ontwerpgebiedsplan. Hierin staan in concept de maatregelen om de schade aan het watersysteem te herstellen of te compenseren. Plus eventueel andere maatregelen waar geld en voldoende draagvlak voor is.  

In 2024-2025 wordt het concept-ontwerpgebiedsplan uitgewerkt naar een definitief gebiedsplan. Ook hier wordt de streek bij betrokken. Over het ontwerp-gebiedsplan kunnen zienswijzen ingediend worden. Gedeputeerde Staten van de Provincie stelt het gebiedsplan vast. 

In 2025 start de uitvoeringsfase. De maatregelen in het gebiedsplan worden technisch uitgewerkt en procedures worden doorlopen, zoals vergunningen en eventueel kavelruil. De maatregelen worden (gefaseerd) uitgevoerd.

Drie lichtblauwe pijlen met in de eerste pijl: 2023 concept-ontwerp gebiedsplan. In de tweede pijl de tekst: 2024-2025 definitief gebiedsplan en in de derde pijl staat: 2025 Start uitvoering.

Vraag en antwoord

Contactinformatie 

Heeft u vragen over gebiedsontwikkeling Dongeradielen? Dan kunt u de provincie Fryslân telefonisch bereiken op telefoonnummer 058 - 292 59 25, of een mail sturen naar provincie@fryslan.frl. 

Wilt u op de hoogte blijven? Dan kunt u zich via onderstaande button aanmelden voor de nieuwsbrief.

Aanmelden nieuwsbrief

Documenten