Gebiedsontwikkeling Dongeradielen
Het project
In de Dongeradielen daalt de bodem door gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Die daling heeft nadelige effecten op de waterhuishouding en de landbouw in het gebied. Bij de gebiedsontwikkeling Dongeradielen zoeken we samen met de streek naar oplossingen voor deze schade. Dit is de kernopgave van het project. De NAM draagt de kosten hiervan.
Daarnaast onderzoeken we of er in het gebied andere opgaven, kansen of wensen zijn die we kunnen meenemen. Bijvoorbeeld op het gebied van natuur, landschap of klimaat. Daarbij is het van belang dat deze in samenhang gerealiseerd kunnen worden met de kernopgave. Als er voldoende draagvlak en financiering voor is, kunnen we deze extra opgaven, kansen of wensen opnemen in het plan.
De gebiedscommissie gaat een gebiedsplan maken. In dit plan worden de opgaven, kansen en wensen vertaald naar concrete maatregelen. Bijvoorbeeld maatregelen om het verlies aan waterberging door bodemdaling te compenseren.
De gebiedscommissie maakt het gebiedsplan samen met de streek. Tijdens openbare informatiebijeenkomsten presenteert de gebiedscommissie haar voorstellen. Met de reacties gaat ze aan de slag en vertelt op een volgende bijeenkomst wat ze ermee heeft gedaan. Zo heeft iedereen de gelegenheid om mee te denken en is duidelijk welke afwegingen de gebiedscommissie heeft gemaakt.
De gebiedscommissie Dongeradielen werkt niet aan plannen om schade aan gebouwen te vergoeden. Hiervoor kunt u terecht bij de Commissie Mijnbouwschade.
Het plangebied
Op het kaartje hieronder is de prognose weergegeven van de totale bodemdaling in 2050 (blauwe lijnen). Door deze bodemdaling ontstaat schade aan het watersysteem Dongeradielen. De grenzen van dit watersysteem vormen daarom de grenzen van het projectgebied (zwarte lijn) waarin we aan de slag gaan.
Organisatie
De provincie Fryslân is de opdrachtgever van de gebiedsontwikkeling Dongeradielen. Hiervoor heeft zij een Gebiedscommissie aangesteld. Hierin zitten vertegenwoordigers uit de streek, de betrokken overheden en de Commissie Bodemdaling Aardgaswinning Fryslân (agendalid).
De Gebiedscommissie krijgt ondersteuning vanuit de ambtelijke projectorganisatie die keuzes voorbereidt, onderzoek doet en plannen uitwerkt.
De gebiedscommissie Dongeradielen bestaat uit de volgende personen:
- Marga Waanders (onafhankelijk voorzitter)
- Douwe Anema (namens Nederlandse Akkerbouw Vakbond)
- Jelle Arjaans (namens natuur- en landschapsorganisaties)
- Pieter Braaksma (namens gemeente Noardeast-Fryslân)
- Jelle van der Galiën (namens LTO Noord)
- Gerben de Boer (namens Wetterskip Fryslân)
- Pyt Sipma (namens Agrarisch Collectief Waadrâne)
- Harm Wiegersma (namens Nederlandse Melkveehouders Vakbond)
- Klaas Arie Beks (agendalid, namens Commissie Bodemdaling Aardgaswinning Fryslân)
- Jouke Eppenga (secretaris)
Planning
In de Verkenningsfase hebben we de opgave en mogelijke koppelkansen breed verkend. Deze oriëntatie is in juli 2022 afgerond. Het resultaat daarvan kunt u vinden onder het kopje Documenten.
Het project bevindt zich nu in de Planfase. We hebben daarin eerst meer gedetailleerd onderzocht wat de gevolgen van bodemdaling door gaswinning precies zijn. Bijvoorbeeld wateroverlast: waar staat bij extreme neerslag water vanuit de sloot op het land en welk deel daarvan wordt veroorzaakt door bodemdaling als gevolg van gaswinning? We presenteerden die resultaten op een informatie-avond in Eanjum op 25 maart 2024.
Mede op basis van die onderzoeken ontwerpen we maatregelen om de verschillende gevolgen van bodemdaling door gaswinning op te lossen. Aan de hand van het schetsontwerp onderzoeken we ook welke koppelkansen er zijn: welke maatregelen voor bijvoorbeeld klimaatadaptatie, landschap, natuur of recreatie kunnen toegevoegd worden aan het plan? De maatregelen voor de bodemdalingsopgave en eventuele koppelkansen vormen samen het ontwerp-gebiedsplan. We betrekken de streek graag bij het maken van het gebiedsplan. Daarvoor organiseren gedurende het hele proces momenten om met elkaar in gesprek te gaan.
Het ontwerp-gebiedsplan wordt formeel ter inzage gelegd voor het indienen van zienswijzen. Vervolgens wordt het concept-ontwerpgebiedsplan uitgewerkt naar een definitief gebiedsplan dat vastgesteld wordt door Gedeputeerde Staten van de Provincie Fryslân. De planfase is naar verwachting in 2028/2029 afgerond.
Na het vaststellen van het gebiedsplan start de Uitvoeringsfase. De maatregelen in het gebiedsplan worden technisch uitgewerkt en procedures worden doorlopen, zoals vergunningen en eventueel kavelruil. De maatregelen worden (gefaseerd) uitgevoerd. Afhankelijk van de maatregelen kan de uitvoeringsfase ca 5 tot 10 jaar duren.
Contactinformatie
Heeft u vragen over gebiedsontwikkeling Dongeradielen? Dan kunt u de provincie Fryslân telefonisch bereiken op telefoonnummer 058 - 292 59 25, of een mail sturen naar provincie@fryslan.frl.
Wilt u op de hoogte blijven? Dan kunt u zich via onderstaande button aanmelden voor de nieuwsbrief.