Rijks - en provincietaken van de Commissaris van de Koning
De commissaris van de Koning vertegenwoordigt de regering in de provincie. De Koning benoemt de commissaris voor 6 jaar. Hij kan daarna weer voor 6 jaar herbenoemd worden.
Rijkstaken
De historische oorsprong van de Rijkstaken is terug te voeren op de Grondwet van 1814 toen het ambt werd ingevoerd bij het ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden.
Het belangrijkste argument voor de instelling van een commissaris van de Koning was om te verzekeren dat de nog prille eenheidsstaat niet zou worden bedreigd door te machtige en eigenzinnige provinciebesturen. Via de commissaris kon het staatsgezag toezicht houden en grip hebben op het provinciaal bestuur.
Het ambt heette eerst overigens nog “Gouverneur” (letterlijk: vertegenwoordiger van het gouvernement). In de Grondwet van 1848 werd de naam veranderd in “commissaris des Konings” en in 1983 in “commissaris van de Koning ”.
Het namens het Rijk toezicht houden op de provincie is inmiddels verleden tijd. De Rijkstaken zijn opgenomen in een zogeheten Ambtsinstructie.
- De cvdK ziet toe op een ordelijk verloop van procedures voor benoeming, herbenoeming en ontslag van burgemeesters.
- De cvdK brengt periodiek ambtsbezoeken aan de gemeenten in Fryslân.
- De cvdK adviseert over de voorstellen voor het verlenen van Koninklijke onderscheidingen, predicaten Koninklijk en Hofleverancier en Koninklijke erepenningen.
- De cvdK onderhoudt contacten met het Koninklijk Huis. Hij ontvangt en begeleid leden van het Koninklijk Huis als deze Fryslân bezoeken en geleidt verzoeken door.
- De cvdK bevordert de samenwerking van de besturen van de provincie, gemeenten en het waterschap met rijksambtenaren en de krijgsmacht. Daarnaast bemiddelt hij bij problemen op het gebied van (inter)bestuurlijke verhoudingen.
- De cvdK houdt bestuurlijk toezicht op de Veiligheidsregio Fryslân.
- De cvdK rapporteert aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de uitvoering van zijn rijkstaken. Hij kan gevraagd of ongevraagd advies geven aan de regering of individuele ministers.
- De cvdK verricht representatieve taken ten behoeve van de provincie.
Provincie Taken
De belangrijkste Provincietaken zijn het voorzitterschap van zowel Provinciale Staten (het provinciale parlement) als het College van Gedeputeerde Staten (het dagelijks bestuur van de provincie). Als lid maakt cvdK ook deel uit van Gedeputeerde Staten.
De cvdK ziet onder meer toe op de kwaliteit van het provinciale beleids- en besluitvormingsproces en is binnen het college coördinator van het interbestuurlijk toezicht. Daarnaast adviseert en bemiddelt de cvdK bij bestuurlijke problemen in gemeenten.
Meer informatie:
- De taken van de cvdK staan beschreven in de Provinciewet en de Ambtsinstructie commissaris van de Koning.
- Op de website politiekeambtsdragers.nl staat informatie over de rechtspositie van de cvdK.
- In het overzicht van de commissarissen van de Koning (cvdK) staat per provincie wie de cvdK is en wanneer die benoemd is.