Fryslân dient een aanvraag bij het Rijk in voor de ‘Regeling provinciale aankoop veehouderijen nabij natuurgebieden’. In de eerste ronde stelt het Rijk 7,5 miljoen euro beschikbaar voor de aankoop van Friese bedrijven met een hoge stikstofuitstoot op Natura-2000 gebieden. Tijdens een inventarisatieronde meldden zeven bedrijven zich die voldoen aan de criteria voor de aankoopregeling.

Daarmee verwacht de provincie iedereen die interesse heeft én in aanmerking komt in beeld te hebben. Bedrijven die zich nog niet hebben gemeld kunnen zich nog tot 3 maart melden via stikstof@fryslan.frl.

Doordat de Provincie aan de Rijksregeling deelneemt, is het mogelijk een aantal Friese veehouderijen aan te kopen met het door het Rijk beschikbaar gestelde budget. Doel is de neerslag van stikstof op nabij gelegen Natura-2000 (N2000) gebieden structureel te verminderen. Met het beschikbare budget kunnen in deze eerste ronde naar verwachting drie à vier bedrijven uitgekocht worden. Mogelijk moet de provincie gaan prioriteren bij de aankoop van bedrijven. Dit wordt gedaan op basis van de neerslag van het bedrijf op de vier N2000-gebieden met de meeste overschrijding. Dat zijn de Bakkeveense Duinen, het Fochteloërveen, de Wynjeterper Schar en het Drents-Friese Wold. Wanneer er nog ruimte is voor aankoop, kan ook in de omgeving van andere N2000-gebieden aangekocht worden.

Meerdere rondes en regelingen

Voor de gerichte opkoopregeling stelt het kabinet in totaal 350 miljoen euro beschikbaar aan provincies, waarvan 100 miljoen euro in de eerste ronde. Voor het aankopen van bedrijven in Fryslân is in de eerste ronde 7,5 miljoen euro beschikbaar. Na deze eerste ronde stelt het Rijk waarschijnlijk dit jaar en in 2022 nogmaals geld beschikbaar zodat provincies bedrijven kunnen aankopen. Daarnaast stelt het Rijk dit jaar ook nog een (vrijwillige) stoppersregeling open; de landelijke beëindigingsregeling veehouderijen. Voor deze regeling kunnen
melkvee-, varkens- en pluimveehouders zich te zijner tijd zelf opgeven.

Natuurherstel

Wanneer provincies in bepaalde gebieden gericht veehouderijen aankopen, daalt in die gebieden de stikstofdepositie. Dat is goed voor de natuur. Het kabinet wil er met diverse maatregelen voor zorgen dat in 2030 minimaal de helft van de natuur in N2000-gebieden op een gezond stikstofniveau zit.

Friese aanpak

Fryslân werkt aan een stikstofaanpak samen met Friese sectorpartijen uit de landbouw, natuur, bouw, mobiliteit, industrie en medeoverheden. De Friese stikstofaanpak is een gebiedsgerichte aanpak. Maatregelen moeten leiden tot herstel van de Friese natuur en structurele verlaging stikstofneerslag. Tegelijkertijd moet het nieuwe economische en maatschappelijke activiteiten mogelijk maken.